Του Δημήτρη Κλαράκη*
Η χώρα παραμένει συγκλονισμένη από το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, στο οποίο 57 συνάνθρωποι μας, κυρίως νέα παιδιά, θυσιάστηκαν, σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό της χώρας, εξαιτίας ελλείψεων και παραλείψεων, την ευθύνη των οποίων αποποιείται μετά βδελυγμίας η κυβέρνηση Μητσοτάκη, και τις βαφτίζει απλά διαχρονικές, επιστρατεύοντας ψεύδη, όπου ως μόνος ένοχος εμφανίζεται ο σταθμάρχης.
Στη σκιά μάλιστα αυτής της ανείπωτης εθνικής τραγωδίας η κυβέρνηση επιχειρεί λάθρα να περάσει ένα πολυνομοσχέδιο σκούπα, με το οποίο οι αρμοδιότητες για τη διαχείριση του νερού της ύδρευσης από τις ΔΕΥΑ μεταφέρονται στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, που συνιστά την απαρχή της ιδιωτικοποίησης του νερού. Το νερό όμως δεν είναι εμπόρευμα αλλά δημόσιο αγαθό. Αυτό το χαρακτήρα ως δημοσίου αγαθού τονίζει και το ΣτΕ με την απόφαση του Φεβρουαρίου του 2022, με την οποία κατοχυρώνεται ο δημόσιος έλεγχος στο νερό και απαιτείται η επιστροφή των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο στο Δημόσιο, καθώς και η πρόσφατη γνωμοδότηση της Επιτροπής Συμμόρφωσής του, με την οποία κρίνεται ότι η κυβέρνηση δεν συμμορφώθηκε με τις δικαστικές αποφάσεις. Τα δημόσια αγαθά δεν είναι εμπορεύματα και χρήζουν δημόσιο έλεγχο, διαχείριση και προστασία κάτι που η σημερινή νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση όχι μόνο δεν ασπάζεται, αλλά αντιμάχεται σφόδρα, επιδιώκοντας την ιδιωτικοποίηση των πάντων προς όφελος ολίγων μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων.
Κάποιοι στην κυβέρνηση θεωρούν την οργή του κόσμου μετά το δυστύχημα, οφειλόμενη αποκλειστικά στο τραγικό συμβάν. Η πραγματικότητα δεν είναι ακριβώς έτσι. Η κοινωνία καιρό τώρα είναι ένα καζάνι που σιγοβράζει. Η ακρίβεια, στο ρεύμα, η βενζίνη, τα τρόφιμα, οι παράνομες παρακολουθήσεις, η βίαιη καταστολή κάθε αντίδρασης, τα σκάνδαλα τύπου Πάτση, η διασπάθιση δημοσίου χρήματος, η διαχείριση της πανδημίας με τους χιλιάδες νεκρούς εκτός ΜΕΘ, η εικόνα διάλυσης του κοινωνικού κράτους προς όφελος ιδιωτικών συμφερόντων, η συστηματική στα όρια της γελοιότητας προπαγάνδα, είχαν διαμορφώσει ήδη ένα πολύ δυσμενές κλίμα στην κοινωνία, για τα έργα και τις ημέρες της κυβέρνησης της ΝΔ.
Σε κάθε πρόβλημα πάντα φταίει κάτι άλλο, κάποιοι άλλοι ή εν τέλει η ατομική ευθύνη των πολιτών, αλλά ποτέ ο Πρωθυπουργός της χώρας, ο οποίος αφού αυτοχρίστηκε νέος Πάπας, επεφύλαξε για τον εαυτό του το αλάθητο και το ανεύθυνο.
Γενικά με την αλήθεια και την ευθύνη το επιτελικό κράτος έχει μια δυσανεξία, μια αναφυλαξία. Για τις παρακολουθήσεις απ την ΕΥΠ δεν ήξεραν τίποτε, αν και η ΕΥΠ είχε υπαχθεί απευθείας στον έλεγχο του Μαξίμου, απ την πρώτη μέρα της διακυβέρνησης τους, ενώ και ο κ.Δημητριάδης που καρατομήθηκε, εκτός από δεξί χέρι του Μητσοτάκη ήταν και ανιψιός του.
Είναι όμως και εξαιρετικά ευφάνταστοι στην κατασκευή δικαιολογιών και αφηγημάτων για επικοινωνιακή κατανάλωση, όπως όταν έλεγαν ότι δεν μειώνουν τον ΕΦΚ στα καύσιμα γιατί θα ωφεληθούν οι πλούσιοι, διότι αυτοί έχουν αυτοκίνητα.
Για τους θανάτους εκτός ΜΕΘ ασθενών με κορωνοϊό ισχυρίζονταν ότι δεν υπήρχε μελέτη για αυξημένη θνησιμότητα (λες και χρειάζεται μελέτη για το αυτονόητο), μέχρι που βγήκε στο φως η μελέτη Τσιόρδα- Λύτρα.
Για το ράλι τιμών στα καύσιμα έφταιγε η διεθνής συγκυρία μέχρι που μάθαμε ότι στην Κύπρο η βενζίνη, που αγοράζει απ τα ελληνικά διυλιστήρια, πωλείται φθηνότερα.
Για την έκρηξη τιμών στο ρεύμα, έφταιγε τάχα ο πόλεμος στη Ρωσία, αν και οι αυξήσεις στην Ελλάδα είχαν αρχίσει μήνες πριν ξεσπάσει η σύρραξη.
Για τη διάδοση του κορωνοϊού έφταιγαν οι ανέμελοι νέοι που έκαναν πάρτι ή οι ανεύθυνοι ηλικιωμένοι που απέφευγαν τον εμβολιασμό αλλά όχι η ανευθυνότητα τους και η έλλειψη επαρκών κλινών ΜΕΘ καθώς δήλωναν δημόσια ‘’ευτυχώς που δεν ακούσαμε το ΣΥΡΙΖΑ και δεν πετάξαμε λεφτά στις ΜΕΘ΄΄.
Για τη διασπάθιση δημοσίου χρήματος και τα σκάνδαλα, τις offshore, τα ανακριβή πόθεν έσχες έφταιγε η άγνοια νόμου του δικηγόρου βουλευτή της ΝΔ κ.Πάτση, εις βάρος του οποίου ασκήθηκε ποινική δίωξη, ή κάποια λογιστική αστοχία και όχι η διαπλοκή και η διαφθορά.
Ουκ έστιν αριθμός από παραδείγματα επιτελικής ανευθυνότητας, επικινδυνότητας και θράσους. Πιστεύουν ότι η χώρα είναι κτήμα τους, και μπορούν να κάνουν ότι θέλουν, όπως θέλουν, γιατί απλά είναι οι δήθεν «άριστοι» γιατί εν τέλει ο νόμος είναι οι ίδιοι.
Μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, η πρώτη δικαιολογία που επικαλέστηκαν ήταν ότι αποκλειστικά υπεύθυνος ήταν ο σταθμάρχης. Στη συνέχεια προσέθεσαν στο αφήγημα τις διαχρονικές ευθύνες από καταβολής ελληνικού κράτους, αλλά ουδέποτε ανέλαβαν την ευθύνη τους ως κυβέρνηση, που έχει την αποκλειστική ευθύνη διακυβέρνησης του τόπου απ΄ το 2019.
Αποκαλύφθηκαν μια σειρά από έγγραφα και εξώδικα των εργαζομένων του ΟΣΕ που κατήγγειλαν τις σοβαρές ελλείψεις, παραλείψεις, τα μεγάλα προβλήματα και προειδοποιούσαν ότι ήταν θέμα χρόνου να συμβεί ένα δυστύχημα. Τα γνώριζαν και ο αρμόδιος Υπουργός και ο Πρωθυπουργός αλλά κώφευσαν επιδεικτικά.
Αν λειτουργούσε το δευτεροβάθμιο κέντρο ελέγχου κυκλοφορίας στην Αθήνα ή έστω η τηλεδιοίκηση στη Λάρισα το «λάθος» του σταθμάρχη, το δυστύχημα θα είχε αποφευχθεί και 57 άνθρωποι σήμερα θα ζούσαν.
Συγκεκριμένα αποδείχθηκε ότι «Μέχρι το τέλος του ‘20 υπήρχε ένα κέντρο παρακολούθησης κυκλοφορίας, δευτεροβάθμιος έλεγχος – ο πρώτος είναι ο Σταθμάρχης – στην [οδό] Καρόλου. Σήμερα δεν υπάρχει. Δεν υπήρχε περίπτωση να μην προλάβουμε λάθος Σταθμάρχη, ελέγχαμε την κυκλοφορία των τρένων σε όλη την Ελλάδα», δήλωσε χαρακτηριστικά στην ΕΡΤ ο κ. Ρετσινάς, πρώην Διευθυντής Ασφαλείας και Κυκλοφορίας Αμαξοστοιχιών ΤΡΑΙΝΟΣΕ και πρώην μέλος της Επιτροπής Ερευνών, προσθέτοντας ότι αν «δεν υπάρχει το κέντρο, πάμε στα τυφλά με βάση το λάθος ή το σωστό του όποιου Σταθμάρχη».
Ως προς την τηλεδιοίκηση στη Λάρισα η ύπαρξη της διαψεύστηκε απ όλους τους εργαζομένους, ακόμα και σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση από εργαζόμενο του ΟΣΕ δίπλα στον αρμόδιο υφυπουργό. Η μη ύπαρξη της πιστοποιείται όμως και από την ανακοίνωση του ΟΣΕ της 6ης Μαρτίου. Επισημαίνεται στην ανακοίνωση ότι μετά τη φωτιά του Ιουλίου του 2019 στην περιοχή της Ζάχαρης Λάρισας, «κατεστράφησαν τα καλώδια και ο εξοπλισμός και η τηλεδιοίκηση Λάρισας βγήκε ολοκληρωτικά εκτός λειτουργίας και καταργήθηκε». Αναφορικά με το σύστημα, το οποίο λειτουργεί στη Λάρισα, ο ΟΣΕ σκόπιμα δεν αναφέρει καθόλου τη λέξη τηλεδιοίκηση, αλλά ξεκάθαρα τη διαχωρίζει από τη σηματοδότηση και κάνει λόγο για τοπικό πίνακα χειρισμού: «Στα πλαίσια της αναβάθμισης που πρόσφατα ενεργοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2022, λειτουργούσε και λειτουργεί η σηματοδότηση στο τμήμα Παλαιοφάρσαλος – Λάρισα η οποία μέσω του τοπικού πίνακα χειρισμού στο Σταθμό της Λάρισας έχει τη δυνατότητα χάραξης διαδρομής στο Σταθμό της Λάρισας με κατεύθυνση τους Νέους Πόρους (χωρίς ενδείξεις φωτοσημάτων) και με τη δυνατότητα παρακολούθησης των συρμών σε μία απόσταση περίπου 5 χιλιομέτρων μετά και 3 χιλιόμετρα πριν από το Σταθμό της Λάρισας».
Είναι προφανές ότι παρά τις πολλές παθογένειες και ελλείψεις στους ελληνικούς σιδηροδρόμους αν τα δύο συστήματα αυτά, ο δευτεροβάθμιος έλεγχος και η τηλεδιοίκηση στη Λάρισα λειτουργούσαν το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί, θα είχε προληφθεί. Και τα δύο συστήματα έπαψαν να λειτουργούν επί της διακυβέρνησης της Ν.Δ. Οι εργαζόμενοι προειδοποιούσαν και οι ανευθυνοαρμόδιοι αδιαφόρησαν. Και τώρα λένε δεν ήξεραν. Και τώρα μας λένε παραιτήθηκε ο Υπουργός άρα έληξε το θέμα. Και τώρα λένε ότι ο τοπικός πίνακας ελέγχου στη Λάρισα είναι τηλεδιοίκηση άρα φταίει ο σταθμάρχης και μόνο. Βέβαια δε μας λένε ότι και ο σταθμάρχης είναι δικό τους κομματικό παιδί και παράτυπα, λόγω ορίου ηλικίας, χωρίς εμπειρία, τοποθετήθηκε σταθμάρχης στη Λάρισα.
Μα αν για όλα στο σιδηροδρομικό δίκτυο φταίει μόνο ο σταθμάρχης, που είναι και κομματικό ρουσφέτι, τότε για ότι συμβαίνει και στη χώρα φταίει ο κεντρικός σταθμάρχης στο Μαξίμου και οι λοιποί σταθμάρχες στα Υπουργεία. Δεν γίνεται να μην αναλαμβάνουν ποτέ καμία ευθύνη και για τίποτε. Δεν μπορεί να φταίνε μόνο οι προηγούμενοι ή και οι επόμενοι αλλά όχι οι παρόντες. Άλλωστε και στα 48 χρόνια μεταπολίτευσης η Ν.Δ έχει κυβερνήσει συνολικά τα 22.
Ως ελάχιστο δείγμα ευθύνης και σεβασμού στη μνήμη των 57 αδικοχαμένων συνανθρώπων μας, οφείλουμε να βγει στο φως η αλήθεια και να αποτραπεί κάθε συγκάλυψη ευθυνών.
Δεν ήταν θυσία, ήταν προαναγγελθέν έγκλημα.
*Ο Δημήτρης Κλαράκης είναι δικηγόρος και συντονιστής της ΝΕ Ηρακλείου ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ
